موسسه حقوقی دادگستر راشنو

 ماده‌ اول‌ - در تأسیس‌ مؤسسه‌

اصحاب‌ این‌ اساسنامه‌ یک‌ مؤسسه‌ بین‌المللی‌ انرژی‌ اتمی‌ که‌ من‌ بعد در این‌اساسنامه‌ بنام‌ مؤسسه‌ خوانده‌ خواهد شد طبق‌ مبانی‌ و شرایط‌ مصرحه‌ ذیل‌تأسیس‌ میکنند.

 

 ماده‌ دوم‌ - در مقاصد

مؤسسه‌ خواهد کوشید که‌ سهم‌ انرژی‌ اتمی‌ را در صلح‌ سلامت‌ و سعادت‌سراسر جهان‌ تسریع‌ کند و توسعه‌ بخشد و تا جائی‌ که‌ بدان‌ قادر باشد کسب‌اطمینان‌ خواهد کرد که‌ هر کمکی‌ که‌ بوسیله‌ مؤسسه‌ یا بنا بتقاضای‌ آن‌ و یا تحت‌سرپرستی‌ و نظارت‌ آن‌ بعمل‌ خواهد آمد برای‌ پیشرفت‌ هیچ‌ منظور نظامی‌ مورداستفاده‌ قرار نگیرد.

 

ماده‌ سوم‌ - در وظائف‌

الف‌ - مؤسسه‌ مجاز است‌ :

1- تحقیق‌ درباره‌ انرژی‌ اتمی‌ و توسعه‌ آن‌ و استفاده‌ عملی‌ از آن‌ را برای‌مقاصد غیر نظامی‌ در سراسر جهان‌ تشویق‌ و مساعدت‌ نماید و در صورتیکه‌ ازمؤسسه‌ تقاضا شده‌ باشد جهت‌ تأمین‌ انجام‌ خدمات‌ یا تهیه‌ مواد و وسائل‌ وتأسیسات‌ برای‌ یک‌ عضو مؤسسه‌ از طرف‌ عضو دیگر بعنوان‌ واسطه‌ عمل‌ کند ونیز جهت‌ تحقیق‌ در انرژی‌ اتمی‌ و توسعه‌ آن‌ و استفاده‌ عملی‌ از آن‌ در مقاصد غیرنظامی‌ هم‌ عمل‌ یا خدمت‌ مفیدی‌ را انجام‌ دهد.

2- بمنظور تأمین‌ وسائل‌ تحقیق‌ درباره‌ انرژی‌ اتمی‌ و توسعه‌ آن‌ و استفاده عملی‌ از آن‌ در مقاصد غیر نظامی‌ و از جمله‌ تولید نیروی‌ برق‌ با توجه‌ لازم‌ به‌احتیاجات‌ نواحی‌ عقب‌ مانده‌ جهان‌ طبق‌ این‌ اساسنامه‌ مواد و خدمات‌ وتجهیزات‌ و تأسیسات‌ ضروری‌ را تدارک‌ و تحویل‌ نماید.

3- مبادله‌ اطلااعات‌ علمی‌ و فنی‌ را جهت‌ استفاده‌ از انرژی‌ اتمی‌ در مقاصدغیر نظامی‌ تسهیل‌ کند.

4- مبادله‌ و تعلیم‌ دانشمندان‌ و کارشناسان‌ را در زمنیه‌ استفاده‌ غیر نظامی‌ ازانرژی‌ اتمی‌ تشویق‌ نمایند.

5- جهت‌ حصول‌ اطمینان‌ بر اینکه‌ مواد شکافت‌ پذیر() مخصوص‌ و سایرمواد و خدمات‌ و تجهیزات‌ و تأسیسات‌ و اطلاعاتی‌ که‌ بوسیله‌ مؤسسه‌ یا طبق‌تقاضای‌ آن‌ و یا تحت‌ سرپرستی‌ و نظارت‌ آن‌ تدارک‌ شده‌ در پیشرفت‌ هیچ‌ منظورنظامی‌ مورد استفاده‌ قرار نگیرد تدابیر احتیاطی‌ اتخاذ و اجرا کند و این‌ تدبیراحتیاطی‌ را طبق‌ تقاضای‌ اصحاب‌ این‌ اساسنامه‌ برقراردادهای‌ دو یا چند جانبه‌مشمول‌ دهد و یا بنابر تقاضای‌ یک‌ دولت‌ هرگونه‌ فعالیت‌ آن‌ دولت‌ را در زمینه‌انرژی‌ اتمی‌ مشمول‌ این‌ تدابیر احتیاطی‌ سازد.

6- برای‌ حفظ‌ سلامتی‌ و تقلیل‌ مخاطرات‌ جانی‌ و مالی‌ و (از جمله‌ درباره‌شرایط‌ کار) با مشورت‌ و عنداللزوم‌ با همکاری‌ مقامات‌ صالح‌ سازمان‌ ملل‌ متحدو مؤسسات‌ تخصصی‌ مربوطه‌ آن‌ مقرراتی‌ اساسی‌ (استاندارد) وضع‌ و یا اقتباس‌نماید و جهت‌ اجرای‌ این‌ مقررات‌ اساسی‌ چه‌ در مورد عملیات‌ خود مؤسسه‌ وچه‌ مورد عملیات‌ مربوط‌ باستعمال‌ مواد و استفاده‌ از خدمات‌ و تجهیزات‌ وتأسیسات‌ و اطلاعاتی‌ که‌ بنا بر تقاضای‌ مؤسسه‌ یا تحت‌ نظارت‌ و سرپرستی‌ آن‌بعمل‌ میآید تدابیر لازم‌ اتخاذ کند و نیز ترتیب‌ مقتضی‌ بدهد که‌ بر حسب‌ تقاضای‌اصحاب‌ و این‌ اساسنامه‌ و مقررات‌ اساسی‌ مزبور در مورد عملیات‌ مربوط‌بقراردادهای‌ دو یا چند جانبه‌ و همچنین‌ در صورت‌ تقاضای‌ یک‌ دولت‌ در موردکلیه‌ عملیات‌ آن‌ دولت‌ در زمینه‌ انرژی‌ اتمی‌ به‌ موقع‌ اجراء درآید.

7- هرگاه‌ در یک‌ منطقه‌ بخصوص‌ وسائل‌ و تأسیسات‌ و تجهیزات‌ موجود غیرکافی‌ و یا استفاده‌ از آن‌ فقط‌ تحت‌ شرایطی‌ میسر باشد که‌ رضایت‌ بخش‌ شناخته‌نشود هر نوع‌ وسائل‌ و تأسیسات‌ و تجهیزاتی‌ که‌ جهت‌ انجام‌ اقدامات‌ مجازمؤسسه‌ مفید باشد تهیه‌ و یا ایجاد کند.

ب‌ - مؤسسه‌ ضمن‌ انجام‌ وظائف‌ خود :

- در فعالیتهای‌ خود بقسمی‌ عمل‌ خواهد کرد که‌ با هدفها و اصول‌ سازمان‌ملل‌ متحد بمنظور پیشرفت‌ صلح‌ و تعاون‌ بین‌المللی‌ و یا سیاست‌ متخذه‌ از طرف‌ملل‌ متحد بمنظور تحقق‌ یک‌ خلع‌ سلاح‌ تضمین‌ شده‌ در سراسر جهان‌ و با سایرقراردادهای‌ بین‌المللی‌ که‌ بمنظور اجرای‌ چنین‌ سیاستهائی‌ بوجود آمده‌ است‌منطبق‌ باشد.

2- برای‌ حصول‌ اطمینان‌ از اینکه‌ مواد شکافت‌ پذیر مخصوصی‌ که‌ مؤسسه‌دریافت‌ میدارد جز در مقاصد غیر نظامی‌ بمصرف‌ نخواهد رسید بر استعمال‌ موادمزبور نظارت‌ برقرار خواهد ساخت‌.

3- منابع‌ و ذخایر خود را در سراسر جهان‌ بقسمی‌ توزیع‌ خواهد کرد که‌استعمال‌ مؤثر و تا حداکثر استفاده‌ عموم‌ از مصرف‌ آن‌ در جمیع‌ مناطق‌ جهان‌ باتوجه‌ باحتیاجات‌ مخصوص‌ نواحی‌ عقب‌ افتاده‌ جهان‌ تأمین‌ گردد.

4- گزارشهای‌ سالیانه‌ای‌ از فعالیت‌های‌ خود بمجمع‌ عمومی‌ سازمان‌ ملل‌ وعندالاقتضا بشورای‌ امنیت‌ تسلیم‌ خواهد کرد و هرگاه‌ در حدود فعالیت‌های‌مؤسسه‌ مسائلی‌ پیش‌ آید که‌ در صلاحیت‌ شورای‌ امنیت‌ باشد مؤسسه‌ شورای‌مزبور را که‌ مسئولیت‌ اصلی‌ صلح‌ و امنیت‌ جهان‌ را بعهده‌ دارد از آن‌ مستحضرخواهد ساخت‌ و همچنین‌ مؤسسه‌ میتواند اقداماتی‌ را که‌ طبق‌ این‌ اساسنامه‌ بدان‌مجاز میباشد و از جمله‌ اقداماتی‌ که‌ در بند 3 از ماده‌ 12 پیش‌بینی‌ شده‌ بعمل‌ آورد.

5- گزارشهائی‌ را بشورای‌ اقتصادی‌ و اجتماعی‌ و سایر مقامات‌ ملل‌ متحد درخصوص‌ مسائلی‌ که‌ در صلاحیت‌ آنها است‌ تسلیم‌ مینماید.

پ‌ - کمکی‌ را که‌ مؤسسه‌ ضمن‌ انجام‌ وظائف‌ خود باعضاء خود میکند مقیدبهیچ‌ شرط‌ سیاسی‌ و اقتصادی‌ و نظامی‌ یا هر شرط‌ دیگری‌ که‌ مغایر با مقررات‌ این‌اساسنامه‌ باشد نخواهد نمود.

ت‌ - بشرط‌ رعایت‌ مقررات‌ این‌ اساسنامه‌ و مقررات‌ قراردادهائی‌ که‌ بین‌ یک‌دولت‌ یا دسته‌ای‌ از دولتها طبق‌ مقررات‌ این‌ اساسنامه‌ یا ]با[ موسسه‌ منعقد شده‌باشد مؤسسه‌ فعالیتهای‌ خود را با توجه‌ بحق‌ حاکمیت‌ دولتها بعمل‌ خواهد آورد.

 

ماده‌ چهارم‌ - در عضویت‌

الف‌ - اعضاء مؤسس‌ این‌ مؤسسه‌ عبارتند از دولی‌ که‌ عضو سازمان‌ ملل‌ متحدیا یکی‌ از مؤسسات‌ تخصصی‌ آن‌ بوده‌ و این‌ اساسنامه‌ را در ظرف‌ نود روز ازتاریخی‌ که‌ برای‌ امضاء آماده‌ می‌شود امضاء و سند تصویب‌ را تسلیم‌ نموده‌ باشند.

ب‌ - اعضاء دیگر مؤسسه‌ دولتهائی‌ هستند که‌ اعم‌ از داشتن‌ یا نداشتن‌عضویت‌ در سازمان‌ ملل‌ متحد یا یکی‌ از مؤسسات‌ تخصصی‌ آن‌ عضویت‌ آنها بنابتوصیه‌ هیئت‌ مدیره‌ از طرف‌ کنفرانس‌ عمومی‌ تصویب‌ شود و سند الحاق‌ باین‌اساسنامه‌ را تسلیم‌ نمایند.

هنگام‌ توضیح‌ یا پذیرفتن‌ دولتی‌ بعضویت‌ مؤسسه‌ هیئت‌ مدیره‌ و کنفرانس‌عمومی‌ درباره‌ قدرت‌ و تمایل‌ آندولت‌ بایفای‌ تعهداتی‌ که‌ باعضاء مؤسسه‌ تعلق‌خواهد گرفت‌ با توجه‌ بقدرت‌ و تمایل‌ آندولت‌ به‌ اجرای‌ مقاصد و اصول‌ منشورملل‌ متحد اتخاذ تصمیم‌ خواهد کرد.

پ‌ - مؤسسه‌ بر اصل‌ تساوی‌ حق‌ حاکمیت‌ جمیع‌ اعضاء آن‌ مبتنی‌ میباشد و برای‌اینکه‌ حقوق‌ و امتیازات‌ ناشی‌ از عضویت‌ مؤسسه‌ برای‌ کلیه‌ اعضاء تأمین‌ گرددجمیع‌ اعضاء موظفند تعهداتی‌ را که‌ طبق‌ این‌ اساسنامه‌ بعهده‌ گرفته‌اند با حسن‌نیت‌ اجرا کنند.

 

ماده‌ پنجم‌ - در کنفرانس‌ عمومی‌

 

الف‌ - یک‌ کنفرانس‌ عمومی‌ مرکب‌ از نمایندگان‌ کلیه‌ اعضاء مؤسسه‌ یابصورت‌ عادی‌ سالیانه‌ و یا بر حسب‌ دعوت‌ مدیر کل‌ که‌ طبق‌ تقاضای‌ هیئت‌ مدیره‌یا اکثریت‌ اعضاء بعمل‌ خواهد آمد بصورت‌ فوق‌العاده‌ انعقاد خواهد یافت‌ محل‌اجلاس‌ این‌ کنفرانس‌ مقر دائمی‌ مؤسسه‌ خواهد بود مگر اینکه‌ کنفرانس‌ عمومی‌تصمیم‌ دیگری‌ اتخاذ کند.

ب‌ - هر یک‌ از اعضاء در این‌ کنفرانس‌ها یکنفر نماینده‌ خواهد داشت‌ که‌میتواند اعضاء علی‌البدل‌ و مشاورینی‌ همراه‌ خود داشته‌ باشد هزینه‌ حضور هرنمایندگی‌ بوسیله‌ عضو ذینفع‌ تأدیه‌ خواهد شد.

پ‌ - کنفرانس‌ عمومی‌ در آغاز هر دوره‌ اجلاسیه‌ یکنفر رئیس‌ و متصدیان‌دیگری‌ را که‌ لازم‌ باشد انتخاب‌ خواهد کرد و این‌ منتخبین‌ در طول‌ دوره‌ اجلاسیه‌انجام‌ وظیفه‌ خواهند نمود کنفرانس‌ عمومی‌ با رعایت‌ مقررات‌ این‌ اساسنامه‌نظامنامه‌ داخلی‌ خود را وضع‌ مینماید. هر عضو دارای‌ یک‌ رأی‌ خواهد بود.تصمیمات‌ مربوط‌ بمسائلی‌ که‌ در بند ح‌ از ماده‌ 14 و قسمت‌ یک‌ بند پ‌ از ماده‌ 18و بند ب‌ از ماده‌ 19 پیش‌بینی‌ شده‌ باکثریت‌ دو ثلث‌ اعضاء حاضر و رأی‌ دهنده‌اتخاذ خواهد شد تصمیمات‌ مربوط‌ بمسائل‌ دیگر از جمله‌ اینکه‌ کدام‌ مسائل‌ یاکدام‌ دسته‌ از مسائل‌ جدید باید باکثریت‌ دو ثلث‌ آراء حل‌ شود منوط‌ باکثریت‌ آراءاعضاء حاضر و رأی‌ دهنده‌ خواهد بود حد نصاب‌ با اکثریت‌ اعضاء حاصل‌می‌گردد.

ت‌ - کنفرانس‌ عمومی‌ میتواند کلیه‌ مسائل‌ و اموری‌ را که‌ در حدود این‌اساسنامه‌ بوده‌ و یا باختیارات‌ و عملیات‌ یکی‌ از مقامات‌ پیش‌بینی‌ شده‌ در این‌اساسنامه‌ ارتباط‌ داشته‌ باشد مورد بحث‌ قرار دهد و باعضاء مؤسسه‌ و هیئت‌مدیره‌ و یا بهر دو در باب‌ مسائل‌ و امور مزبور توصیه‌هائی‌ بنماید.

ث‌ - کنفرانس‌ عمومی‌

1- اعضاء هیئت‌ مدیره‌ را طبق‌ ماده‌ 6 انتخاب‌ میکند.

2- پذیرش‌ اعضاء جدید را طبق‌ ماده‌ 4 تصویب‌ مینماید.

3- امتیازات‌ و حقوق‌ هر عضو را طبق‌ ماده‌ 19 معلق‌ میسازد.

4- گزارش‌ سالیانه‌ هیئت‌ مدیره‌ را مورد مداقه‌ قرار میدهد.

5- طبق‌ ماده‌ 14 بودجه‌ مؤسسه‌ را بنا بتوصیه‌ هیئت‌ مدیره‌ تصویب‌ مینماید ویا این‌ که‌ بودجه‌ مزبور را کلاً یا جزئاً بضمیمه‌ توصیه‌های‌ خود بهیئت‌ مدیره‌ اعاده‌میدهد که‌ از نو بکنفرانس‌ تقدیم‌ کنند.

6- گزارش‌هائی‌ که‌ باید بسازمان‌ ملل‌ متحد تسلیم‌ شود بطوری‌ که‌ در قراردادمربوط‌ بمناسبات‌ مؤسسه‌ با سازمان‌ ملل‌ پیش‌بینی‌ شده‌ باستثنای‌ گزارشهای‌مذکوره‌ در بند ب‌ از ماده‌ 12 را تصویب‌ میکند و یا آنرا بضمیمه‌ توصیه‌های‌ خودبهیئت‌ مدیره‌ عودت‌ میدهد.

7- هر قراردادی‌ را که‌ بین‌ مؤسسه‌ و سازمان‌ ملل‌ یا مؤسسات‌ دیگر بسته‌می‌شود بطوریکه‌ در ماده‌ 16 پیش‌بینی‌ شده‌ تصویب‌ میکنند یا آنرا بضمیمه‌توصیه‌های‌ خود بهیئت‌ اعاده‌ میدهند و هیئت‌ مدیره‌ آنرا مجدداً بکنفرانس‌عمومی‌ تقدیم‌ مینماید.

8- قواعد و حدودی‌ را که‌ هیئت‌ مدیره‌ میتواند در حیطه‌ آن‌ طبق‌ بند ج‌ از ماده‌14 مبادرت‌ باستقراض‌ نماید و نیز شرایط‌ قبول‌ وجوهی‌ که‌ داوطلبانه‌ بمؤسسه‌تقدیم‌ میشود و همچنین‌ طبق‌ بند ج‌ از ماده‌ 14 طریق‌ مصرف‌ وجوه‌ عمومی‌مذکور در آن‌ بند را تصویب‌ میکند.

9- اصلاحات‌ در این‌ اساسنامه‌ را طبق‌ بند پ‌ از ماده‌ 18 تصویب‌ میکند.

10- انتصاب‌ مدیر کل‌ را طبق‌ بند الف‌ از ماده‌ 7 تصویب‌ مینماید.

ج‌ - کنفرانس‌ عمومی‌ صلاحیت‌ دارد.

1- درباره‌ هر مطلبی‌ که‌ هیئت‌ مدیره‌ بخصوص‌ برای‌ کسب‌ تکلیف‌ بکنفرانس‌عمومی‌ احاله‌ میکند اخذ تصمیم‌ نماید.

2- موضوعاتی‌ را برای‌ بررسی‌ بهیئت‌ مدیره‌ ارجاع‌ و یا از هیئت‌ مزبور تسلیم‌گزارشهائی‌ را درباره‌ هر موضوعی‌ که‌ به‌ عملیات‌ مؤسسه‌ مربوط‌ باشد درخواست‌کند.

 

ماده‌ ششم‌ - در هیئت‌ مدیره‌

الف‌ - هیئت‌ مدیره‌ بترتیب‌ ذیل‌ تشکیل‌ خواهد شد :

1- هیئت‌ مدیره‌ای‌ که‌ بعلت‌ انقضای‌ دوره‌ باید برکنار رود (در مورد اولین‌هیئت‌ کمیسیون‌ مقدماتی‌ مصرحه‌ در ضمیمه‌ 1) پنج‌ نفر از اعضاء را که‌ درتکنولوژی‌ انرژی‌ اتمی‌ منجمله‌ تولید مواد اولیه‌ از سایرین‌ جلوتر باشندبعضویت‌ هیئت‌ مدیره‌ منصوب‌ می‌کند بعلاوه‌ از هر یک‌ از مناطقی‌ که‌ ذیلاً ذکرمیشود عضوی‌ را که‌ در تکنولوژی‌ انرژی‌ اتمی‌ و منجمله‌ تولید مواد اولیه‌ جلوترباشد بشرط‌ اینکه‌ منطقه‌ مزبور نماینده‌ بین‌ پنج‌ عضو مذکور در فوق‌ نداشته‌ باشدبرای‌ عضویت‌ در هیئت‌ مدیره‌ معین‌ مینماید.

1- آمریکای‌ شمالی‌.

2- آمریکای‌ لاتین‌.

3- اروپای‌ غربی‌.

4- اروپای‌ شرقی‌.

5- آفریقا و خاورمیانه‌.

6- آسیای‌ جنوبی‌.

7- آسیای‌ جنوب‌ شرقی‌ و اقیانوس‌ آرام‌.

8- خاور دور.

2- هیئت‌ مدیره‌ای‌ که‌ بعلت‌ انقضای‌ دوره‌ باید برکنار رود (و در مورد اولین‌هیئت‌ کمیسیون‌ مقدماتی‌ مصرحه‌ در ضمیمه‌ شماره‌ 1) دو عضو را بین‌ سایر تولیدکنندگان‌ مواد اولیه‌ که‌ عبارتند از بلژیک‌ - لهستان‌ - پرتقال‌ - چکوسلواکی‌ برای‌عضویت‌ در هیئت‌ مدیره‌ معین‌ میکند و نیز عضو دیگری‌ را بعنوان‌ تدارک‌ کننده‌کمکهای‌ فنی‌ بعضویت‌ هیئت‌ مدیره‌ تعیین‌ مینماید هیچ‌ یک‌ از اینگونه‌ اعضای‌هیئت‌ در هر سال‌ نمیتواند بهمان‌ عنوان‌ در سال‌ بعد بعضویت‌ هیئت‌ تعیین‌ گردد.

3- کنفرانس‌ عمومی‌ با رعایت‌ اینکه‌ مناطق‌ مصرحه‌ در قسمت‌ الف‌ 1 این‌ ماده‌باید در شوری‌ بطور منصفانه‌ نمایندگی‌ داشته‌ باشد دو عضو را بسمت‌ عضویت‌هیئت‌ مدیره‌ معین‌ میکند تا جمع‌ این‌ مناطق‌ باستثنای‌ آمریکای‌ شمالی‌ پیوسته‌ هرکدام‌ یک‌ نماینده‌ در هیئت‌ داشته‌ باشد - هیچ‌ یک‌ از اینگونه‌ اعضاء باستثنای‌ پنج‌عضوی‌ که‌ طبق‌ بند ت‌ این‌ ماده‌ برای‌ یکسال‌ انتخاب‌ می‌شوند نمی‌تواند پس‌ ازپایان‌ دوره‌ مجدداً در سال‌ بعد بهمان‌ عنوان‌ بعضویت‌ هیئت‌ مدیره‌ تعیین‌ گردد.

ب‌ - انتصابات‌ مصرحه‌ در قسمت‌ الف‌ - 1- و قسمت‌ الف‌ 2- این‌ ماده‌ منتهی‌60 روز قبل‌ از هر اجلاس‌ کنفرانس‌ عمومی‌ عادی‌ سالیانه‌ بعمل‌ خواهد آمدانتخابات‌ پیش‌بینی‌ شده‌ در قسمت‌ الف‌ - 3- این‌ ماده‌ طی‌ دوره‌های‌ اجلاسیه‌کنفرانس‌ عمومی‌ عادی‌ صورت‌ خواهد گرفت‌.

پ‌ - اعضائی‌ که‌ طبق‌ مقررات‌ قسمت‌های‌ الف‌ 1- و الف‌ - 2- این‌ ماده‌ درهیئت‌ مدیره‌ عضویت‌ یافته‌اند از پایان‌ اجلاس‌ هر کنفرانس‌ عمومی‌ عادی‌ سالیانه‌بعد از تعیین‌ آنها تا پایان‌ اجلاس‌ کنفرانس‌ عمومی‌ عادی‌ سالیانه‌ آینده‌ متصدی‌ این‌سمت‌ خواهند بود - اما در انتخاب‌ نخستین‌ هیئت‌ مدیره‌ پنج‌ عضو برای‌ مدت‌یک‌ سال‌ انتخاب‌ خواهند شد.

ت‌ - هر یک‌ از اعضاء هیئت‌ مدیره‌ دارای‌ یک‌ رأی‌ میباشد تصمیمات‌ مربوط‌بمیزان‌ بودجه‌ مؤسسه‌ طبق‌ مقررات‌ مندرجه‌ در بند ح‌ از ماده‌ 14 باکثریت‌ دو ثلث‌اعضاء حاضر و رأی‌ دهنده‌ اتخاذ میگردد. تصمیمات‌ مربوط‌ بمسائل‌ دیگر ومنجمله‌ اینکه‌ کدام‌ مسائل‌ جدید و یا کدام‌ نوع‌ از مسائل‌ جدید باید باکثریت‌ وثلث‌ آراء حل‌ گردد باکثریت‌ آراء اعضاء حاضر و رأی‌ دهنده‌ اتخاذ خواهد شد -حد نصاب‌ با اکثریت‌ اعضاء حاصل‌ میشود.

ث‌ - هیئت‌ مدیره‌ مجاز است‌ طبق‌ این‌ اساسنامه‌ و با توجه‌ بمسئولیتهای‌ خوددر قبال‌ کنفرانس‌ عمومی‌ که‌ در این‌ اساسنامه‌ پیش‌بینی‌ شده‌ است‌ وظائف‌ مؤسسه‌را انجام‌ دهد.

ج‌ - هیئت‌ مدیره‌ در مواقعی‌ که‌ خود تصمیم‌ میگیرد تشکیل‌ جلسه‌ خواهد داداین‌ اجلاسات‌ در مقر دائمی‌ مؤسسه‌ خواهد بود مگر اینکه‌ از طرف‌ هیئت‌ تصمیم‌دیگری‌ اتخاذ گردد.

چ‌ - هیئت‌ مدیره‌ از میان‌ اعضاء خود رئیس‌ و متصدیان‌ دیگر را انتخاب‌خواهند کرد و با توجه‌ بمقررات‌ این‌ اساسنامه‌ آئین‌نامه‌ داخلی‌ خود را وضع‌مینماید.

ح‌ - هیئت‌ مدیره‌ می‌تواند کمیته‌هائی‌ را که‌ مقتضی‌ بداند تشکیل‌ دهد. هیئت‌مدیره‌ می‌تواند در روابط‌ خود با سایر سازمانها اشخاصی‌ را به‌ نمایندگی‌ خودمعین‌ کند.

خ‌ - هیئت‌ مدیره‌ هر سال‌ گزارشی‌ در خصوص‌ امور مؤسسه‌ و کلیه‌ طرحهائی‌که‌ از طرف‌ مؤسسه‌ تصویب‌ شده‌ برای‌ تقدیم‌ بکنفرانس‌ عمومی‌ تهیه‌ می‌نمایدهمچنین‌ هیئت‌ مدیره‌ گزارشهائی‌ را که‌ مؤسسه‌ موظف‌ است‌ و یا ممکن‌ است‌موظف‌ گردد که‌ بسازمان‌ ملل‌ یا هر سازمان‌ دیگری‌ که‌ کار آن‌ مربوط‌ بکار مؤسسه‌باشد تسلیم‌ نماید برای‌ تقدیم‌ بکنفرانس‌ عمومی‌ تهیه‌ خواهد نمود. اینگونه‌گزارشها و نیز گزارش‌ سالیانه‌ لااقل‌ یکماه‌ قبل‌ از اجلاس‌ کنفرانس‌ عمومی‌ عادی‌باعضاء تسلیم‌ خواهد شد.

 

ماده‌ هفتم‌ - در کارمندان‌

الف‌ - یک‌ مدیر کل‌ در رأس‌ کارمندان‌ مؤسسه‌ قرار دارد این‌ مدیر کل‌ را هیئت‌مدیره‌ با تصویب‌ کنفرانس‌ عمومی‌ برای‌ مدت‌ چهار سال‌ تعیین‌ میکند مدیر کل‌عالیترین‌ مأمور اداری‌ مؤسسه‌ میباشد.

ب‌ - مدیر کل‌ مسئول‌ انتصابات‌ و سازمان‌ و انجام‌ وظیفه‌ از طرف‌ کارمندان‌می‌باشد و تحت‌ اختیار و نظارت‌ هیئت‌ مدیره‌ قرار دارد. مدیر کل‌ وظائف‌ خود راطبق‌ مقرراتی‌ انجام‌ خواهد داد که‌ از طرف‌ هیئت‌ مدیره‌ وضع‌ شده‌ باشد.

پ‌ - هیئت‌ کارمندان‌ مؤسسه‌ آنگونه‌ کارشناسان‌ علمی‌ و فنی‌ و سایر افرادذیصلاحتی‌ ]ذیصلاحیتی‌[ را که‌ برای‌ انجام‌ مقاصد و وظائف‌ مؤسسه‌ لازم‌ باشدنیز شامل‌ خواهد بود مؤسسه‌ این‌ اصل‌ را رعایت‌ خواهد نمود که‌ تعداد کارمندان‌دائمی‌ آن‌ بحداقل‌ باشد.

ت‌ - در انتخاب‌ و استخدام‌ و تعیین‌ کیفیت‌ کار بدین‌ نکته‌ توجه‌ اساسی‌معطوف‌ خواهد شد که‌ کارمندانی‌ واجد بالاترین‌ میزان‌ کاردانی‌ و صلاحیت‌ فنی‌و فضائل‌ اخلاقی‌ برگزیده‌ و تعیین‌ شوند. بشرط‌ رعایت‌ اصل‌ مذکور در فوق‌بتشریک‌ مساعی‌ اعضاء مؤسسه‌ و اهمیت‌ استخدام‌ بطریقی‌ که‌ از لحاظ‌جغرافیائی‌ مظهر وسیع‌ترین‌ منطقه‌ ممکنه‌ باشد نیز توجه‌ لازم‌ مبذول‌ خواهدگشت‌.

ترتیب‌ و شرایط‌ استخدام‌ و حقوق‌ و خاتمه‌ خدمت‌ کارمندان‌ طبق‌ مقرراتی‌خواهد بود که‌ هیئت‌ مدیره‌ بنا بر مفاد این‌ اساسنامه‌ و همچنین‌ با رعایت‌ قواعدعمومی‌ که‌ بنا بر توصیه‌ هیئت‌ از طرف‌ کنفرانس‌ عمومی‌ تصویب‌ شده‌ باشد وضع‌نماید.

ج‌ - مدیر کل‌ و کارمندان‌ در انجام‌ وظائف‌ خود از هیچ‌ مقامی‌ غیر از مؤسسه‌ نه‌کسب‌ تکلیف‌ و نه‌ قبول‌ دستور خواهند کرد و از هر اقدامی‌ که‌ ممکن‌ است‌ دروضع‌ آنان‌ بعنوان‌ یک‌ کارمند مؤسسه‌ مؤثر باشد خودداری‌ خواهند کرد و نظربمسئولیتهائی‌ که‌ در قبال‌ مؤسسه‌ دارند هیچ‌ سر صنعتی‌ یا اطلاعات‌ محرمانه‌دیگری‌ که‌ در نتیجه‌ انجام‌ وظائف‌ رسمی‌ مؤسسه‌ بر آنان‌ مکشوف‌ شده‌ افشاءنخواهند کرد. هر یک‌ تعهد میکند که‌ جنبه‌ بین‌المللی‌ وظائف‌ مدیر کل‌ و کارمندان‌را محترم‌ دارد و در صدد نباشد که‌ آنان‌ را در انجام‌ وظائف‌ خود تحت‌ تأثیر قراردهد.

چ‌ - اصطلاح‌ کارمندان‌ در اینماده‌ شامل‌ مستحفظین‌ نیز می‌گردد.

 

ماده‌ هشتم‌ - در تبادل‌ اطلاعات‌

الف‌ - هر یک‌ از اعضاء باید اطلاعاتی‌ را که‌ بتشخیص‌ خود برای‌ مؤسسه‌ مفیدمی‌شناسد در اختیار آن‌ بگذارد.

ب‌ - هر یک‌ از اعضاء تمام‌ اطلاعات‌ علمی‌ را که‌ در نتیجه‌ کمک‌ مؤسسه‌ طبق‌ماده‌ 11 حاصل‌ شده‌ باشد در اختیار مؤسسه‌ خواهد گذاشت‌.

پ‌ - مؤسسه‌ اطلاعاتی‌ را که‌ طبق‌ بندهای‌ الف‌ و ب‌ این‌ ماده‌ تحصیل‌ شده‌است‌ جمع‌آوری‌ میکند و بصورتی‌ قابل‌ استفاده‌ در دسترس‌ قرار می‌دهد. مؤسسه‌جهت‌ تشویق‌ تبادل‌ اطلاعات‌ در خصوص‌ اهمیت‌ انرژی‌ اتمی‌ و استفاده‌های‌ غیرنظامی‌ از آن‌ اقدامات‌ مثبتی‌ بعمل‌ خواهد آورد و برای‌ این‌ مقصود بین‌ اعضاء خودبعنوان‌ یک‌ رابط‌ عمل‌ خواهد کرد.

 

ماده‌ نهم‌ - در تدارک‌ و تحویل‌ مواد

الف‌ - اعضاء میتوانند هر مقدار مواد شکایت‌ ]شکافت‌[ پذیر مخصوص‌ را که‌مقتضی‌ بدانند و تحت‌ شرایطی‌ که‌ با مؤسسه‌ مورد توافق‌ قرار گرفته‌ باشد دراختیار مؤسسه‌ بگذارند موادی‌ که‌ تحت‌ اختیار مؤسسه‌ گذاشته‌ میشود ممکن‌است‌ بنا بصوابدید عضوی‌ که‌ آنرا تدارک‌ می‌کند بوسیله‌ همان‌ عضو و یا باموافقت‌ مؤسسه‌ در انبارهای‌ مؤسسه‌ نگاهداری‌ شود.

ب‌ - اعضاء همچنین‌ میتوانند مواد اولیه‌ای‌ را که‌ در ماده‌ 20 تعریف‌ شده‌ و نیزمواد دیگری‌ را در اختیار مؤسسه‌ بگذارند میزان‌ اینگونه‌ مواد را که‌ مؤسسه‌ طبق‌موافقتهای‌ مقرر در ماده‌ 13 قبول‌ خواهد کرد هیئت‌ مدیره‌ تعیین‌ خواهد نمود.

پ‌ - هر عضوی‌ میزان‌ و صورت‌ و ترکیب‌ مواد شکافت‌ پذیر مخصوص‌ ومواد اولیه‌ و سایر موادی‌ را که‌ حاضر است‌ با متابعت‌ از قوانین‌ خود بلافاصله‌ یا درطی‌ مدت‌ مقرره‌ از طرف‌ هیئت‌ مدیره‌ در اختیار مؤسسه‌ بگذارد باستحضارمؤسسه‌ خواهد رسانید.

ت‌ - هر عضوی‌ بنا بتقاضای‌ مؤسسه‌ از موادی‌ که‌ در اختیار آن‌ گذاشته‌ است‌هر مقداری‌ را که‌ مؤسسه‌ تعیین‌ کند بلافاصله‌ بعضو دیگر یا دسته‌ای‌ از اعضاءتحویل‌ خواهد داد و نیز هر مقدار از مواد مزبور را که‌ واقعاً برای‌ عملیات‌ وتحقیقات‌ علمی‌ در تأسیسات‌ مؤسسه‌ ضروری‌ باشد بلافاصله‌ بخود مؤسسه‌تحویل‌ خواهد نمود.

ث‌ - میزان‌ و صورت‌ و ترکیب‌ موادی‌ که‌ بوسیله‌ هر عضو در اختیار مؤسسه‌گذاشته‌ شده‌ میتواند در هر موقع‌ با موافقت‌ هیئت‌ مدیره‌ تغییر یابد.

ج‌ - اطلاع‌ بدوی‌ طبق‌ بند پ‌ این‌ ماده‌ باید طی‌ سه‌ ماه‌ پس‌ از تاریخ‌ اعتبار یافتن‌این‌ اساسنامه‌ برای‌ عضو ذینفع‌ داده‌ شود - هرگاه‌ هیئت‌ مدیره‌ تصمیم‌ مغایری‌اتخاذ نکرده‌ باشد موادی‌ که‌ بدواً عرضه‌ شده‌ مربوط‌ بیک‌ دوره‌ یکساله‌ خواهدبود که‌ متعاقب‌ سالی‌ است‌ که‌ این‌ اساسنامه‌ درباره‌ عضو ذینفع‌ اعتبار میآید ]میابد[و همچنین‌ هرگاه‌ از طرف‌ هیئت‌ مدیره‌ اقدام‌ مغایری‌ بعمل‌ نیامده‌ باشد اطلاعات‌بعدی‌ که‌ نباید دیرتر از اولین‌ روز ماه‌ نوامبر هر سال‌ تسلیم‌ شود مربوط‌ بیک‌ دوره‌یکساله‌ متعاقب‌ تسلیم‌ اطلاع‌ خواهد بود.

چ‌ - از بابت‌ موادی‌ که‌ یک‌ عضو حاضر است‌ در اختیار مؤسسه‌ بگذاردمؤسسه‌ محل‌ و طریقه‌ تحویل‌ و بر حسب‌ اقتضاء صورت‌ و ترکیب‌ موادی‌ که‌تحویل‌ آن‌ را از عضو مزبور تقاضا نموده‌ تعیین‌ خواهد کرد - مؤسسه‌ همچنین‌مقدار مواد تحویل‌ شده‌ را ممیزی‌ و میزان‌ آن‌ را متناوباً باطلاع‌ اعضاء خواهدرسانید.

ح‌ - مؤسسه‌ مسئول‌ انبار کردن‌ و حفاظت‌ موادی‌ است‌ که‌ در تصرف‌ دارد وباید اطمینان‌ حاصل‌ کند که‌ مواد مزبور اولاً از تغییرات‌ جوی‌ ثانیاً از نقل‌ و انتقال‌ ویا مصارف‌ غیر مجاز ثالثاً از لطمه‌ و انهدام‌ منجمله‌ خرابکاری‌ رابعاً از تصرف‌قاهرانه‌ مصون‌ خواهد بود. مؤسسه‌ در مورد انبار کردن‌ مواد شکافت‌ پذیرمخصوص‌ باید مراقبت‌ نماید که‌ مواد مزبور از نظر جغرافیائی‌ بقسمی‌ توزیع‌گردد که‌ مقادیر زیادی‌ از آن‌ در یک‌ کشور یا در یک‌ منطقه‌ جهان‌ تمرکز نیابد.

خ‌ - مؤسسه‌ در سریعترین‌ مدتی‌ که‌ عملاً میسر باشد از اقلام‌ ذیل‌ آنچه‌ را که‌لازم‌ بداند ایجاد و وضع‌ خواهد کرد.

1- مراکز و تجهیزات‌ و تأسیسات‌ برای‌ تحویل‌ و انبار کردن‌ و توزیع‌ مواد.

2- وسائل‌ مادی‌ حفاظت‌.

3- مقررات‌ کافی‌ برای‌ بهداشت‌ یا جلوگیری‌ از مخاطرات‌.

4- آزمایشگاههای‌ ممیزی‌ برای‌ تجزیه‌ و بازرسی‌ مواد دریافت‌ شده‌.

5- منازل‌ و اماکن‌ اداری‌ جهت‌ کارمندانی‌ که‌ وجودشان‌ برای‌ انجام‌ امورمذکور در فوق‌ لازم‌ است‌.

6- موادیکه‌ طبق‌ مفاد این‌ ماده‌ تحویل‌ شده‌ است‌ به‌ تشخیص‌ هیئت‌ مدیره‌ وبنابر مقررات‌ این‌ اساسنامه‌ مورد استفاده‌ قرار خواهد گرفت‌ - هیچیک‌ از اعضاءحق‌ ندارد بخواهد موادی‌ را که‌ در اختیار مؤسسه‌ میگذارد علیحده‌ نگاهداری‌شود و یا طرح‌ بخصوصی‌ را جهت‌ مصرف‌ مواد مزبور معین‌ نماید.

 

ماده‌ دهم‌ - در خدمات‌ و تجهیزات‌ و تأسیسات‌

اعضاء میتواند خدمات‌ و تجهیزات‌ و تأسیساتی‌ را که‌ بتواند بانجام‌ مقاصد ووظائف‌ مؤسسه‌ کمک‌ کند در اختیار مؤسسه‌ بگذارند.

 

ماده‌ یازدهم‌ - در طرحهای‌ مؤسسه‌

الف‌ - هر عضوی‌ یا دسته‌ای‌ از اعضاء مؤسسه‌ که‌ مایل‌ باجرای‌ طرحی‌ مربوط‌بتحقیق‌ درباره‌ انرژی‌ اتمی‌ یا توسعه‌ آن‌ یا استفاده‌ عملی‌ از آن‌ جهت‌ مقاصد غیرنظامی‌ باشد میتواند کمک‌ مؤسسه‌ را در تأمین‌ مواد شکافت‌ پذیر مخصوص‌ وخدمات‌ و تجهیزات‌ و وسائل‌ و تأسیسات‌ لازم‌ برای‌ این‌ مقصود تقاضا کند. هرتقاضائی‌ از این‌ قبیل‌ باید با توضیح‌ مقصود و حدود طرح‌ توأم‌ باشد و اینگونه‌تقاضاها از طرف‌ هیئت‌ مدیره‌ بررسی‌ خواهد شد.

ب‌ - مؤسسه‌ همچنین‌ میتواند بنا بتقاضای‌ یک‌ عضو و یا دسته‌ای‌ از اعضاء درانعقاد قراردادهائی‌ جهت‌ تأمین‌ اعتبارات‌ مالی‌ از طرف‌ منابع‌ خارجی‌ برای‌اجرای‌ چنین‌ طرحهائی‌ مساعدت‌ نماید و ضمن‌ انجام‌ چنین‌ مساعدتی‌ هیچگونه‌تضمین‌ یا قبول‌ مسئولیت‌ مالی‌ درباره‌ آن‌ طرح‌ از مؤسسه‌ تقاضا نخواهد شد.

پ‌ - مؤسسه‌ میتواند تدارک‌ تمام‌ مواد و خدمات‌ و تجهیزات‌ و تأسیسات‌ لازم‌برای‌ هر طرح‌ را بتوسط‌ یک‌ یا چند عضو خود ترتیب‌ بدهد و یا تدارک‌ آنرا بنا برتمام‌ عضو یا اعضائی‌ که‌ تقاضا کرده‌اند کلاً یا جزئاً بعهده‌ بگیرد.

ت‌ - مؤسسه‌ میتواند برای‌ بررسی‌ هر تقاضائی‌ شخص‌ یا اشخاص‌ذیصلاحیتی‌ را بقلمرو آن‌ عضو و یا آن‌ دسته‌ از اعضاء که‌ تقاضا کرده‌اند برای‌مطالعه‌ طرح‌ منظور اعزام‌ دارد و در انجام‌ این‌ امر مؤسسه‌ با موفقت‌ آن‌ عضو یا آن‌دسته‌ از اعضاء که‌ تقاضا کرده‌اند میتواند افرادی‌ از کارمندان‌ خود یا از اتباع‌ذیصلاحیت‌ هر یک‌ از اعضاء خود را مورد استفاده‌ قرار دهد.

ث‌ - هیئت‌ مدیره‌ قبل‌ از تصویب‌ هر طرحی‌ بنا بر مقررات‌ این‌ ماده‌ بمراتب‌ذیل‌ توجه‌ لازم‌ خواهد کرد.

1- فایده‌ طرح‌ و از جمله‌ قابل‌ اجرا بودن‌ آن‌ از نظر علمی‌ و فنی‌.

2- کفایت‌ نقشه‌ها و اعتبارات‌ و کادر فنی‌ باندازه‌ای‌ که‌ اجرای‌ طرح‌ را بصورت‌ثمربخشی‌ تأمین‌ سازد.

3- پیش‌بینی‌ مقررات‌ اساسی‌ بهداشت‌ و جلوگیری‌ از مخاطرات‌ بقسمی‌ که‌برای‌ تماس‌ با مواد و نقل‌ و انتقال‌ و انبار کردن‌ آن‌ و عمل‌ و تأسیسات‌ کافی‌ باشد.

4- عدم‌ توانائی‌ آن‌ عضو یا آن‌ دسته‌ از اعضاء تقاضا کننده‌ جهت‌ تأمین‌اعتبارات‌ و مواد و تأسیسات‌ و تجهیزات‌ و خدمات‌ لازم‌.

5- توزیع‌ عادلانه‌ مواد و منابع‌ دیگری‌ که‌ در اختیار مؤسسه‌ می‌باشد.

6- احتیاجات‌ مخصوص‌ مناطق‌ عقب‌ مانده‌ جهان‌.

7- مسائل‌ مربوطه‌ دیگر.

ج‌ - پس‌ از تصویب‌ هر طرحی‌ مؤسسه‌ یا عضو یا دسته‌ای‌ از اعضاء آن‌ طرح‌ راتسلیم‌ کرده‌ است‌ قراردادی‌ منعقد خواهد ساخت‌ و در این‌ قرارداد :

1- میزان‌ هر ماده‌ شکافت‌ پذیر مخصوص‌ و مواد دیگری‌ که‌ لازم‌ است‌ برای‌طرح‌ تخصیص‌ یابد پیش‌بینی‌ خواهد شد.

2- انتقال‌ مواد شکافت‌ پذیر مخصوص‌ از محل‌ حفاظت‌ آن‌ حین‌ تنظیم‌قرارداد (اعم‌ از اینکه‌ تحت‌ حفاظت‌ مؤسسه‌ یا عضوی‌ باشد که‌ آنرا جهت‌ استفاده‌در طرح‌های‌ مؤسسه‌ تدارک‌ کرده‌) بعضو یا دسته‌ای‌ که‌ از اعضاء که‌ طرح‌ را تسلیم‌نموده‌اند تحت‌ کیفیاتی‌ که‌ حمل‌ و نقل‌ بدون‌ مخاطره‌ و مقررات‌ علمی‌ بهداشتی‌وصحی‌ را تأمین‌ نموده‌ باشد پیش‌بینی‌ خواهد شد.

3- شرائط‌ و کیفیات‌ و از جمله‌ قیمتی‌ که‌ طبق‌ آن‌ باید مواد و خدمات‌ وتجهیزات‌ و تأسیساتی‌ از طرف‌ خود مؤسسه‌ فراهم‌ گردد معین‌ خواهد شد و درصورتیکه‌ اینگونه‌ مواد و خدمات‌ و تجهیزات‌ و تأسیسات‌ باید توسط‌ یکی‌ ازاعضاء تهیه‌ شود شرائط‌ و کیفیات‌ آن‌ بقسمی‌ که‌ بین‌ آن‌ عضو یا آن‌ دسته‌ از اعضاءتهیه‌ کننده‌ طرح‌ و عضو تدارک‌ کننده‌ مقرر شد معین‌ خواهد گشت‌.

4- ضمناً از عضو یا آن‌ دسته‌ از اعضاء که‌ طرح‌ را تسلیم‌ کرده‌ است‌ تعهد گرفته‌خواهد شد که‌ اولاً از کمک‌ پیش‌بینی‌ شده‌ برای‌ پیشرفت‌ هیچ‌ منظور نظامی‌استفاده‌ نشود ثانیاً با وجود تصمیمات‌ مربوطه‌ مصرحه‌ در قرارداد طرح‌ موضوع‌قرارداد مشمول‌ تدابیر احتیاطی‌ مندرجه‌ در ماده‌ 12 خواهد بود.

5- برای‌ حفظ‌ حقوق‌ و منافع‌ مؤسسه‌ و عضو یا اعضاء ذینفع‌ در اختراعات‌ یااکتشافات‌ یا حقوق‌ انحصاری‌ ناشی‌ از طرح‌ پیش‌بینی‌ مقتضی‌ خواهد شد.

6- برای‌ فیصله‌ اختلافات‌ پیش‌بینی‌ مقتضی‌ خواهد شد.

7- هر پیش‌بینی‌ دیگر مربوط‌ بموضوع‌ بعمل‌ خواهد آمد.

چ‌ - مقررات‌ اینماده‌ در صورت‌ اقتضا شامل‌ هرگونه‌ تقاضای‌ مواد و خدمات‌ وتأسیسات‌ و تجهیزات‌ مربوط‌ بطرحی‌ که‌ در حال‌ اجرا میباشد نیز میگردد.

 

ماده‌ دوازدهم‌ - در تدابیر احتیاطی‌ تضمینات‌

الف‌ - در مورد هر طرح‌ مربوط‌ بخود مؤسسه‌ یا هر قراردادی‌ که‌ اصحاب‌ذینفع‌ در آن‌ از مؤسسه‌ اجرای‌ تدابیر احتیاطی‌ را تقاضا کرده‌ باشند مؤسسه‌ حقوق‌و مسئولیت‌های‌ ذیل‌ را تا حدی‌ که‌ مربوط‌ بدان‌ طرح‌ یا قرارداد میگردد دارامیباشد.

1- رسیدگی‌ بنقشه‌ تجهیزات‌ و تأسیسات‌ مخصوص‌ و از جمله‌ راکتورهای‌هسته‌ای‌ Nucleas و تصویب‌ آن‌ منحصراً از لحاظ‌ حصول‌ اطمینان‌ بر اینکه‌ نقشه‌مزبور موجب‌ پیشرفت‌ هیچ‌ منظور نظامی‌ نخواهد بود و با مقررات‌ اساسی‌بهداشت‌ و جلوگیری‌ از مخاطرات‌ منطیق‌ ]منطبق‌[ میباشد و تدابیر احتیاطی‌ وتصمیمات‌ مقرر در این‌ ماده‌ میتواند بنحو مؤثری‌ درباره‌ آن‌ اجرا شود.

2- تقاضای‌ اجرای‌ هرگونه‌ مقررات‌ بهداشتی‌ و تدابیر احتیاطی‌ که‌ مؤسسه‌وضع‌ نماید.

3- تقاضای‌ نگاهداری‌ و تهیه‌ فهرست‌ روشنی‌ از سابقه‌ عملیات‌ که‌ بسهولت‌امکان‌ احتساب‌ بمواد اولیه‌ یا مواد شکافت‌ پذیر مخصوص‌ که‌ جهت‌ طرح‌ یاقرارداد استعمال‌ یا تولید شده‌ کمک‌ کند.

4- مطالبه‌ و دریافت‌ گزارش‌هائی‌ درباره‌ پیشرفت‌ عملیات‌.

5- تصویب‌ طرق‌ اجرای‌ عملیات‌ شیمیائی‌ روی‌ مواد قابل‌ تشعشع‌ صرفاً (ازلحاظ‌ حصول‌ اطمینان‌ اینکه‌ این‌ عملیات‌ شیمیائی‌ باستفاده‌ مواد در مقاصد نظامی‌منجر نخواهد گشت‌ و با مقررات‌ اساسی‌ بهداشت‌ و جلوگیری‌ از مخاطرات‌منطبق‌ خواهد بود و نیز تقاضای‌ اینکه‌ مواد شکافت‌ پذیر مخصوصی‌ که‌ بصورت‌یک‌ محصول‌ فرعی‌ جمع‌آوری‌ یا تولید میشود در مقاصد غیر نظامی‌ و تحت‌تضمینات‌ مداوم‌ مؤسسه‌ برای‌ تحقیقات‌ علمی‌ یا راکتور یا اعم‌ از موجود یا آنچه‌در دست‌ ساختمان‌ است‌ و از طرف‌ عضو یا اعضاء ذیعلاقه‌ مشخصی‌ ]مشخص‌[خواهد شد مورد استفاده‌ قرار گیرد و نیز تقاضای‌ اینکه‌ هرگونه‌ مازاد مواد شکافت‌پذیر مخصوص‌ که‌ بصورت‌ یک‌ محصول‌ فرعی‌ از آنچه‌ برای‌ عملیات‌ مذکور درفوق‌ لازم‌ است‌ جمع‌آوری‌ یا تولید میشود بمنظور جلوگیری‌ از ذخیره‌ شدن‌ آن‌نزد مؤسسه‌ بامانت‌ گذاشته‌ شود مشروط‌ بر اینکه‌ این‌ مواد شکافت‌ پذیرمخصوص‌ که‌ بدین‌ نحو نزد مؤسسه‌ بامانت‌ سپرده‌ می‌شود بنا بتقاضای‌ عضو یااعضاء ذینفع‌ بلافاصله‌ بآن‌ عضو یا آن‌ اعضاء که‌ ذینفع‌ هستند مسترد گردد تا تحت‌شرایط‌ مذکوره‌ در فوق‌ بمصرف‌ برسانند.

6- بازرسانی‌ که‌ از طرف‌ مؤسسه‌ پس‌ از مشورت‌ با دولت‌ یا دولتهای‌ دریافت‌کننده‌ کمک‌ معین‌ خواهد شد بقلمرو آندولت‌ یا آندولتها اعزام‌ دارد و این‌ بازرسان‌عنداللزوم‌ برای‌ احتساب‌ مواد اولیه‌ و مواد شکافت‌ پذیر مخصوص‌ تدارک‌ شده‌ ومحصولات‌ بدست‌ آمده‌ از مواد شکافت‌ پذیر مخصوص‌ و تشخیص‌ ایفاءتعهدات‌ مربوط‌ بعدم‌ استفاده‌ برای‌ پیشرفت‌ منظور نظامی‌ مندرج‌ در قسمت‌ ج‌ -4 ماده‌ 11 و مقررات‌ بهداشتی‌ و تدابیر احتیاطی‌ مندرج‌ در قسمت‌ الف‌ - 2 این‌ماده‌ و نیز سایر کیفیات‌ مصرحه‌ در قرار بین‌ مؤسسه‌ و دولت‌ یا دولتهای‌ ذینفع‌ درهر موقع‌ بهر جا و هر برنامه‌ کار و هر شخصی‌ که‌ باقتضای‌ سمت‌ خود با مواد وتجهیزات‌ و تأسیساتی‌ سر و کار دارد که‌ طبق‌ مقررات‌ این‌ اساسنامه‌ باید حفاظت‌شوند حق‌ مراجعه‌ خواهند داشت‌ بازرسان‌ معین‌ شده‌ از طرف‌ مؤسسه‌ درصورت‌ تقاضای‌ دولت‌ ذینفع‌ با نمایندگانی‌ از مقامات‌ آن‌ دولت‌ همراه‌ خواهندشد مشروط‌ بر اینکه‌ در اجرای‌ وظائف‌ این‌ بازرسان‌ از این‌ جهت‌ تأخیر و یا ازجهت‌ دیگر ممانعتی‌ حاصل‌ نشود.

7- در صورتیکه‌ تعهدات‌ و مقررات‌ از طرف‌ دولت‌ یا دولتهای‌ دریافت‌ کننده‌کمک‌ مراعات‌ نشود و یا ناقص‌ باشد و اقدامات‌ اصلاحی‌ نیز در مدت‌ معقولی‌بعمل‌ نیاید کمک‌ مؤسسه‌ را معلق‌ کند یا خاتمه‌ دهد و مواد و تجهیزاتی‌ که‌ از طرف‌مؤسسه‌ یا یک‌ عضو آن‌ جهت‌ اجرای‌ طرح‌ تدارک‌ شده‌ مسترد دارد.

ب‌ - یک‌ هیئت‌ بازرسی‌ بر حسب‌ احتیاج‌ تشکیل‌ دهد و این‌ هیئت‌ بازرسی‌مسئول‌ است‌ کلیه‌ عملیاتی‌ که‌ مستقیماً بوسیله‌ مؤسسه‌ اداره‌ میشود بازرسی‌ واطمینان‌ حاصل‌ کند که‌ مؤسسه‌ آن‌ اقدامات‌ بهداشتی‌ و تدابیر احتیاطی‌ که‌ اجرای‌آنرا در طرح‌هائی‌ که‌ منوط‌ بتصویب‌ یا تحت‌ سرپرستی‌ و نظارت‌ مؤسسه‌ میباشدمقرر داشته‌ خود مورد عمل‌ قرار داده‌ است‌ و نیز اطمینان‌ حاصل‌ کند که‌ اقدامات‌کافی‌ بعمل‌ آمده‌ تا مواد اولیه‌ یا مواد شکافت‌ پذیر مخصوصی‌ که‌ در حفاظت‌مؤسسه‌ میباشد و یا در عملیات‌ خود مؤسسه‌ استعمال‌ گشته‌ و یا تولید شده‌ است‌برای‌ پیشرفت‌ هیچ‌ منظور نظامی‌ مورد استفاده‌ قرار نگیرد. مؤسسه‌ برای‌ جبران‌هر عدم‌ مطابقت‌ یا هر منقصتی‌ اقدامات‌ کافی‌ بعمل‌ خواهد آورد.

پ‌ - هیئت‌ بازرسی‌ همچنین‌ مسئولیت‌ دارد که‌ حساب‌ مندرج‌ در قسمت‌ الف‌6- این‌ ماده‌ را بخواهد و ممیزی‌ کند و اطمینان‌ حاصل‌ نماید که‌ تعهد مصرح‌ درقسمت‌ ج‌ - 4 ماده‌ 11 و مقررات‌ مصرحه‌ در قسمت‌ الف‌ - 2 این‌ ماده‌ و نیز سایرکیفیات‌ هر طرح‌ بقسمی‌ که‌ در قرارداد بین‌ مؤسسه‌ و دولت‌ یا دولتهای‌ ذینفع‌تصریح‌ گشته‌ مراعات‌ شده‌ است‌.

بازرسان‌ هر تخلف‌ از شرطی‌ را بمدیر کل‌ گزارش‌ میدهند و مشارالیه‌ گزارش‌مزبور را بهیئت‌ مدیره‌ تسلیم‌ می‌کند و هیئت‌ مدیره‌ بدولت‌ یا دولتهای‌ دریافت‌کننده‌ کمک‌ دیگر مراجعه‌ و تقاضا خواهد کرد که‌ فوراً هر تخلفی‌ که‌ هیئت‌بازرسی‌ وقوع‌ آنرا تشخیص‌ داد جبران‌ کنند هیئت‌ مدیره‌ این‌ تخلف‌ را بکلیه‌اعضاء شورای‌ امنیت‌ و مجمع‌ عمومی‌ سازمان‌ ملل‌ گزارش‌ خواهد داد و درصورتیکه‌ از طرف‌ دولت‌ یا دولت‌های‌ ذینفع‌ در مدت‌ معقولی‌ اقدامات‌ اصلاحی‌بنحو اتم‌ بعمل‌ نیاید هیئت‌ می‌تواند یکی‌ از تصمیمات‌ یک‌ و یا هر دو را در آن‌واحد اتخاذ کند.

1- تقلیل‌ یا تعلیق‌ کمکی‌ که‌ از طرف‌ مؤسسه‌ یا یکی‌ از اعضاء فراهم‌ گشته‌.

2- تقاضای‌ اعاده‌ مواد و تجهیزاتی‌ که‌ در اختیار یک‌ عضو یا دسته‌ای‌ از اعضاءگذاشته‌ شده‌ است‌. همچنین‌ مؤسسه‌ می‌تواند طبق‌ ماده‌ 19 استفاده‌ از امتیازات‌ وحقوق‌ ناشیه‌ از عضویت‌ را درباره‌ عضو متخلف‌ معلق‌ سازد.

 

ماده‌ سیزدهم‌ - در تأدیه‌ مطالبات‌ اعضاء

جز در مواردیکه‌ بین‌ هیئت‌ مدیره‌ و عضوی‌ که‌ برای‌ مؤسسه‌ مواد خدمات‌ وتجهیزات‌ و تأسیسات‌ تدارک‌ می‌کند بصورت‌ دیگری‌ توافق‌ شده‌ باشد هیئت‌مدیره‌ با عضو تدارک‌ کننده‌ قراردادی‌ جهت‌ ترتیب‌ تأدیه‌ بهای‌ اقلام‌ تدارک‌ شده‌منعقد خواهد کرد.

 

ماده‌ چهاردهم‌ - در مقررات‌ مالی‌

الف‌ - هیئت‌ مدیره‌ بودجه‌ سالیانه‌ که‌ متضمن‌ برآورد مخارج‌ مؤسسه‌ خواهدبود بکنفرانس‌ عمومی‌ تسلیم‌ خواهد نمود و مدیر کل‌ برای‌ تسهیل‌ کار هیئت‌طرح‌ بودجه‌ را بدواً تهیه‌ مینماید و اگر کنفرانس‌ عمومی‌ برآورد مزبور را تصویب‌نکند آنرا با توصیه‌هائی‌ به‌ هیئت‌ مدیره‌ باز میگرداند و در آنصورت‌ هیئت‌ برآوردجدیدی‌ برای‌ تصویب‌ بکنفرانس‌ عمومی‌ تسلیم‌ خواهد نمود.

ب‌ - مخارج‌ مؤسسه‌ در اقلام‌ زیر طبقه‌بندی‌ میشود :

1- مخارج‌ اداری‌ که‌ عبارتند از :

اولاً - مخارج‌ کارمندان‌ مؤسسه‌ باستثنای‌ مخارج‌ کارمندانی‌ که‌ بعلت‌ ارتباط‌ بامواد و خدمات‌ و تجهیزات‌ و تأسیسات‌ مصرحه‌ در قسمت‌ ب‌ 2 که‌ ذیلاً ذکرمیشود استخدام‌ شده‌اند مخارج‌ اجلاسات‌ و مخارجی‌ که‌ جهت‌ تهیه‌ طرحهای‌مؤسسه‌ و توزیع‌ اطلاعات‌ لازم‌ است‌.

ثانیاً مخارج‌ اجرای‌ تدابیر احتیاطی‌ و تضمینات‌ مصرحه‌ در ماده‌ 12 در موردطرحهای‌ مؤسسه‌ یا تضمینات‌ قسمت‌ الف‌ - 5 ماده‌ 3 در مورد هر قرارداد و یاچند جانبه‌ و نیز مخارج‌ نقل‌ و انتقال‌ و انبار کردن‌ مواد شکافت‌ پذیر مخصوص‌علاوه‌ بر مخارج‌ نقل‌ و انتقال‌ و انبارداری‌ مصرحه‌ در بند ث‌ این‌ ماده‌.

2- مخارجی‌ که‌ در قسمت‌ ب‌ 1 این‌ ماده‌ پیش‌بینی‌ نشده‌ و بمواد و لوازم‌ وتأسیسات‌ و تجهیزاتی‌ ارتباط‌ دارد که‌ بوسیله‌ مؤسسه‌ جهت‌ انجام‌ وظائف‌ مجازآن‌ تحصیل‌ و یا ایجاد شده‌ باشد و همچنین‌ قیمت‌ مواد و خدمت‌ و تجهیزات‌ وتأسیساتی‌ که‌ از طرف‌ مؤسسه‌ و بموجب‌ قراردادها برای‌ یک‌ یا چند عضو تدارک‌شده‌ است‌.

پ‌ - هیئت‌ مدیره‌ ضمن‌ تعیین‌ مخارج‌ مصرحه‌ در قسمت‌ ثانوی‌ بند ب‌ 1مذکور در فوق‌ وجوهی‌ را که‌ طبق‌ قراردادهای‌ دو یا چند جانبه‌ یا مؤسسه‌ از بابت‌اجرای‌ تضمینات‌ قابل‌ استرداد باشد کسر خواهد کرد.

ت‌ - هیئت‌ مدیره‌ مخارج‌ مصرحه‌ در قسمت‌ ب‌ 1 مذکور در فوق‌ را بنا به‌نسبتی‌ که‌ باید از طرف‌ کنفرانس‌ عمومی‌ تعیین‌ شود تقسیم‌ خواهد کرد و کنفرانس‌عمومی‌ در تعیین‌ این‌ نسبت‌ از اصول‌ متخذه‌ از طرف‌ ملل‌ متحد برای‌ پرداخت‌سهمیه‌ دول‌ عضو در بودجه‌ عمومی‌ سازمان‌ ملل‌ پیروی‌ خواهد نمود.

ث‌ - هیئت‌ مدیره‌ متناوباً تعرفه‌ای‌ برای‌ مخارج‌ و از جمله‌ تعرفه‌ واحدی‌ برای‌اجرت‌ انبارداری‌ و نقل‌ و انتقال‌ مواد خدمات‌ و تجهیزات‌ و تأسیساتی‌ که‌ بوسیله‌مؤسسه‌ جهت‌ اعضاء تدارک‌ میشود تعیین‌ خواهد کرد. تعرفه‌ مزبور بقسمی‌تنظیم‌ خواهد شد که‌ عایدات‌ کافی‌ جهت‌ مقابله‌ یا مخارج‌ و قیمت‌های‌ مصرحه‌در قسمت‌ ب‌ - 2 مذکور در فوق‌ پس‌ از وضع‌ هدایای‌ داوطلبانه‌ای‌ که‌ هیئت‌مدیره‌ میتواند طبق‌ بند ج‌ باین‌ منظور تخصیص‌ دهد تأمین‌ نماید.

وجوهی‌ که‌ بوسیله‌ این‌ تعرفه‌ عاید میشود در اعتبار جداگانه‌ای‌ نگاهداری‌خواهد شد تا بابت‌ مواد و خدمات‌ و تجهیزات‌ و تأسیساتی‌ که‌ بوسیله‌ اعضاءتدارک‌ شده‌ بآنها تأدیه‌ گردد و یا بمصرف‌ سایر مخارج‌ مصرحه‌ در قسمت‌ ب‌ 2مذکور در فوق‌ که‌ ممکن‌ است‌ بوسیله‌ خود مؤسسه‌ ایجاد گردد رسانیده‌ بشود.

ج‌ - هر نوع‌ مازادی‌ که‌ عواید مصرحه‌ در بند ث‌ بر مخارج‌ مندرج‌ در آن‌ بندداشته‌ باشد و کلیه‌ وجوهی‌ که‌ داوطلبانه‌ بمؤسسه‌ اهدا شود در یک‌ اعتبار عمومی‌نگاهداری‌ خواهد شد و طبق‌ نظر هیئت‌ مدیره‌ با تصویب‌ کنفرانس‌ عمومی‌بمصرف‌ خواهد رسید.

چ‌ - بشرط‌ رعایت‌ قواعد و حدودی‌ که‌ از طرف‌ کنفرانس‌ عمومی‌ بتصویب‌رسیده‌ باشد هیئت‌ مدیره‌ اختیار خواهد داشت‌ که‌ هم‌ بنمایندگی‌ از طرف‌ مؤسسه‌باستفراض‌ ]باستقراض‌[ مبادرت‌ ورزد بدون‌ اینکه‌ هیچگونه‌ مسئولیتی‌ از بابت‌قروض‌ که‌ با استفاده‌ از این‌ اختیار بوجود آمده‌ بر اعضاء مؤسسه‌ تحمیل‌ گردد وهم‌ وجوهی‌ که‌ داوطلبانه‌ بمؤسسه‌ اهدا میشود قبول‌ نماید.

ح‌ - تصمیمات‌ کنفرانس‌ عمومی‌ در خصوص‌ مسائل‌ مالی‌ و نیز تصمیمات‌هیئت‌ مدیره‌ درباره‌ میزان‌ بودجه‌ مؤسسه‌ به‌ اکثریت‌ دو ثلث‌ از اعضاء حاضر ورأی‌ دهنده‌ اتخاذ خواهد شد.

 

ماده‌ پانزدهم‌ - در امتیازات‌ و مصونیتها

الف‌ - مؤسسه‌ در قلمرو هر یک‌ از اعضاء خود از شخصیت‌ حقوقی‌ وامتیازات‌ و مصونیت‌هائی‌ که‌ برای‌ انجام‌ وظائف‌ آن‌ لازم‌ باشد برخوردار خواهدشد.

ب‌ - نمایندگان‌ اعضاء و همچنین‌ اعضاء علی‌البدل‌ و مشاورین‌ آنان‌ و کسانیکه‌بعضویت‌ هیئت‌ مدیره‌ منصوب‌ میشوند و اعضاء علی‌البدل‌ و مشاورین‌ آنان‌ ومدیر کل‌ و کارمندان‌ مؤسسه‌ از امتیازات‌ و مصونیتهائی‌ بهره‌مند خواهند بود که‌برای‌ آزادی‌ آنان‌ در عمل‌ جهت‌ انجام‌ وظائف‌ مربوط‌ مؤسسه‌ لازم‌ باشد.

پ‌ - شخصیت‌ حقوقی‌ و امتیازات‌ و مصونیتهائی‌ که‌ در این‌ ماده‌ بدان‌ اشاره‌شد بموجب‌ قرارداد یا قراردادهای‌ جداگانه‌ای‌ که‌ در انعقاد آن‌ مدیر کل‌ بنمایندگی‌از مؤسسه‌ و طبق‌ تعلیمات‌ هیئت‌ مدیره‌ اقدام‌ خواهد کرد بین‌ مؤسسه‌ و اعضاءتعیین‌ خواهد شد.

 

ماده‌ شانزدهم‌ - در رابطه‌ با سایر سازمانها

الف‌ - هیئت‌ مدیره‌ با تصویب‌ کنفرانس‌ عمومی‌ مجاز است‌ برای‌ ایجاد رابطه‌مقتضی‌ بین‌ مؤسسه‌ و سازمان‌ ملل‌ متحد یا هر سازمان‌ دیگری‌ که‌ کار آن‌ بکارمؤسسه‌ مربوط‌ باشد موافقتنامه‌ یا موافقتنامه‌هائی‌ منعقد سازد.

ب‌ - موافقتنــامه‌ یا موافقتنامــه‌هائی‌ که‌ رابطه‌ بین‌ مؤسسه‌ و سازمان‌ ملل‌ رابرقرار میسازد متضمن‌ نکات‌ ذیل‌ خواهد بود :

1- اینکه‌ از طرف‌ مؤسسه‌ گزارشهای‌ مندرجه‌ در قسمتهای‌ ب‌ - 4 و ب‌ 5 ماده‌3 بسازمان‌ تسلیم‌ شود.

2- این‌ که‌ مؤسسه‌ قطعنامه‌های‌ مربوط‌ بمؤسسه‌ را که‌ در مجمع‌ عمومی‌ یایکی‌ از شوراهای‌ آن‌ بتصویب‌ رسید مورد مطالعه‌ قرار دهد و در صورتی‌ که‌ تقاضاشده‌ باشد درباره‌ اقدامی‌ که‌ طبق‌ مفاد این‌ اساسنامه‌ در نتیجه‌ مطالعه‌ قطعنامه‌ ازطرف‌ مؤسسه‌ یا عضای‌ آن‌ بعمل‌ آمده‌ گزارشی‌ بمقام‌ صالح‌ سازمان‌ ملل‌ تسلیم‌نماید.

 

ماده‌ هفدهم‌ - در رفع‌ اختلافات‌

الف‌ - هر مسئله‌ یا اختلافی‌ در باب‌ تفسیر یا اجرای‌ این‌ اساسنامه‌ که‌ با مذاکره‌فیصله‌ نیافته‌ باشد طبق‌ اساسنامه‌ دیوان‌ بین‌المللی‌ دادگستری‌ بآن‌ دیوان‌ ارجاع‌خواهد شد مگر اینکه‌ طرفین‌ ذینفع‌ برای‌ رفع‌ اختلاف‌ بطریق‌ دیگری‌ توافق‌ کنند.

ب‌ - کنفرانس‌ عمومی‌ و هیئت‌ مدیره‌ هر یک‌ جداگانه‌ حق‌ دارد بشرط‌ اجازه‌مجمع‌ عمومی‌ سازمان‌ ملل‌ متحد از دیوان‌ بین‌المللی‌ دادگستری‌ تقاضا کند که‌ درهر مسئله‌ حقوقی‌ که‌ در حدود فعالیت‌ مؤسسه‌ پیش‌ آید نظر مشورتی‌ ابراز نماید.

 

ماده‌ هیجدهم‌ - در اصلاحات‌ و کناره‌گیری‌

الف‌ - هر یک‌ از اعضاء می‌تواند اصلاحاتی‌ را در این‌ اساسنامه‌ پیشنهاد کند.

رونوشتهای‌ مصدقی‌ از متن‌ هر اصلاحی‌ که‌ پیشنهاد شده‌ از طرف‌ مدیر کل‌تهیه‌ و لااقل‌ نود روز قبل‌ از تاریخ‌ رسیدگی‌ کنفرانس‌ عمومی‌ پیشنهاد مزبورجهت‌ اعضاء فرستاده‌ خواهد شد.

ب‌ - در پنجمین‌ اجلاس‌ کنفرانس‌ عمومی‌ سالیانه‌ بعد از تاریخ‌ اعتبار یافتن‌این‌ اساسنامه‌ موضوع‌ تجدید نظر عمومی‌ در مقررات‌ این‌ اساسنامه‌ در دستور آن‌دوره‌ اجلاسیه‌ گذاشته‌ خواهد شد و در صورت‌ تصویب‌ اکثریت‌ اعضاء حاضر ورأی‌ دهنده‌ این‌ تجدید نظر در کنفرانس‌ عمومی‌ بعدی‌ بعمل‌ خواهد آمد و از آن‌ببعد پیشنهادهای‌ مربوط‌ بمسئله‌ تجدید نظر عمومی‌ در این‌ اساسنامه‌ میتواند طبق‌همین‌ رویه‌ برای‌ اتخاذ تصمیم‌ بکنفرانس‌ عمومی‌ تقدیم‌ شود.

پ‌ - اصلاحات‌ وقتی‌ برای‌ اعضاء الزام‌آور میگردد که‌ :

1- کنفرانس‌ عمومی‌ پس‌ از بررسی‌ ملاحظاتی‌ که‌ از طرف‌ هیئت‌ مدیره‌ درمورد هر اصلاح‌ پیشنهاد شده‌ تقدیم‌ گشته‌ آنرا باکثریت‌ دو ثلث‌ اعضاء حاضر ورأی‌ دهنده‌ تصویب‌ کرده‌ باشد.

2- دو ثلث‌ از اعضاء با رعایت‌ مقررات‌ قانون‌ اساسی‌ خود آنرا پذیرفته‌ باشدقبول‌ اصلاحات‌ از طرف‌ هر عضو یا تسلیم‌ سند قبول‌ بدولتی‌ که‌ طبق‌ بند پ‌ ازماده‌ 21 امانت‌دار اسناد خواهد شد صورت‌ خواهد گرفت‌.

ت‌ - هر عضوی‌ می‌تواند پس‌ از انقضای‌ مدت‌ پنج‌ سال‌ از تاریخ‌ اعتبار یافتن‌این‌ اساسنامه‌ در هر موقع‌ طبق‌ بند ث‌ از ماده‌ 21 و همچنین‌ در هر موقع‌ که‌ مایل‌بقبول‌ اصلاحی‌ در این‌ اساسنامه‌ باشد پس‌ از اعلام‌ کتبی‌ بدولتی‌ که‌ طبق‌ بند پ‌ ازماده‌ 21 امانت‌دار اسناد است‌ از عضویت‌ مؤسسه‌ کناره‌گیری‌ کند و دولت‌امانت‌دار اسناد بلافاصله‌ این‌ کناره‌گیری‌ را باطلاع‌ هیئت‌ مدیره‌ و کلیه‌ اعضاءخواهد رسانید.

ث‌ - کناره‌گیری‌ یک‌ عضو از مؤسسه‌ در الزامات‌ ناشی‌ از قراردادی‌ که‌ طبق‌ماده‌ 11 بعهده‌ آن‌ عضو می‌باشد یا در تعهداتی‌ که‌ آن‌ عضو از لحاظ‌ بودجه‌ همان‌سال‌ کناره‌گیری‌ بعهده‌ دارد تأثیری‌ نخواهد داشت‌.

 

ماده‌ نوزدهم‌ - در تعلیق‌ امتیازات‌

الف‌ - هر عضوی‌ که‌ در پرداخت‌ سهمیه‌ مالی‌ خود بمؤسسه‌ تأخیر کند ومبلغی‌ که‌ تأدیه‌ آن‌ تأخیر شده‌ مساوی‌ یا زیادتر از مبلغی‌ باشد که‌ عضو مزبور ملزم‌بتأدیه‌ آن‌ در دو سال‌ اخیر بوده‌ است‌ حق‌ رأی‌ در مؤسسه‌ نخواهد داشت‌ معذالک‌در صورتی‌ که‌ کنفرانس‌ عمومی‌ تشخیص‌ دهد که‌ تأخیر تأدیه‌ در اثر کیفیاتی‌مافوق‌ قدرت‌ عضو مزبور بوده‌ میتواند به‌ آن‌ عضو اجازه‌ شرکت‌ در رأی‌ بدهد.

ب‌ - هر گاه‌ عضوی‌ در نقض‌ مقررات‌ این‌ اساسنامه‌ یا هر قراردادی‌ که‌ طبق‌مقررات‌ این‌ اساسنامه‌ منعقد نموده‌ اصرار ورزد کنفرانس‌ عمومی‌ میتواند بنابرتوصیه‌ هیئت‌ مدیره‌ به‌ اکثریت‌ دو ثلث‌ از اعضاء حاضر و رأی‌ دهنده‌ امتیازات‌ وحقوق‌ عضویت‌ آن‌ عضو را معلق‌ سازد.

 

ماده‌ بیستم‌ - در تعاریف‌

در این‌ اساسنامه‌ :

1- منظور از اصلاح‌ (ماده‌ شکافت‌ پذیر مخصوص‌) پلوتونیوم‌ 239 و اورانیوم‌غنی‌ شده‌ یا چند ایزوتوپ‌ 235 و 233 و هر محصولی‌ که‌ محتوی‌ یک‌ یا چند قلم‌از ایزوتوپهای‌ مذکور در فوق‌ و همچنین‌ هر ماده‌ شکافت‌ پذیر دیگر که‌ هیئت‌مدیره‌ بمرور تعیین‌ خواهد کرد میباشد ل‌ ولی‌ ]ولی‌[ اصطلاح‌ ماده‌ شکافت‌پذیرمخصوص‌ شامل‌ مواد اولیه‌ نیست‌.

2- منظور از تعریف‌ اورانیوم‌ غنی‌ شده‌ با ایزوتوپ‌ 235 یا 233 اورانیومی‌است‌ که‌ محتوی‌ ایزوتوپ‌ 235 یا 233 یا هر دو بمقداری‌ باشد که‌ نسبت‌ بین‌مجموع‌ این‌ دو ایزوتوپ‌ بایزوتوپ‌ 238 بیشتر از نسبت‌ ایزوتوپ‌ 235 به‌ایزوتوپ‌ 238 که‌ در طبیعت‌ بدست‌ می‌آید باشد.

3- منظور از اصطلاح‌ «مواد اولیه‌» اورانیومی‌ است‌ محتوی‌ مخلوطی‌ ازایزوتوپها بنسبتی‌ که‌ در طبیعت‌ یافت‌ میشود و یا اورانیومی‌ که‌ مقدار ایزوتوپ‌235 آن‌ کمتر از میزان‌ طبیعی‌ باشد توریوم‌ Thorium و نیز تمام‌ مواد مذکور در فوق‌بشکل‌ فلز یا آلیاژ یا ترکیبات‌ شیمیائی‌ مواد پر عیار شده‌ و هر نوع‌ ماده‌ دیگر که‌یک‌ یا چند قلم‌ از مواد فوق‌ را با عیاری‌ که‌ هیئت‌ مدیره‌ بمرور تعیین‌ خواهد نموددارا باشد و همچنین‌ هر ماده‌ دیگری‌ که‌ هیئت‌ مدیره‌ بمرور تعیین‌ خواهد کرد.

 

ماده‌ بیست‌ و یکم‌ - در امضاء و قبول‌ و اعتبار یافتن‌ اساسنامه‌

الف‌ - از تاریخ‌ 26 اکتبر 1956 امضای‌ این‌ اساسنامه‌ از طرف‌ دول‌ عضوسازمان‌ ملل‌ متحد یا دول‌ عضو هر یک‌ از مؤسسات‌ تخصصی‌ آن‌ آغاز خواهد شدو تا مدت‌ نود روز امضاء آن‌ از طرف‌ دول‌ مزبور میسر می‌باشد.

ب‌ - دول‌ امضاء کننده‌ با تسلیم‌ اسناد تصویب‌ جزء اصحاب‌ این‌ اساسنامه‌خواهند شد.

پ‌ - اسناد تصویب‌ از طرف‌ دول‌ امضاء کننده‌ و اسناد الحاقی‌ دولت‌هائی‌ که‌عضویت‌ آنها طبق‌ بند ب‌ از ماده‌ 4 این‌ اساسنامه‌ بتصویب‌ رسیده‌ نزد دولت‌ ایالات‌متحده‌ آمریکا که‌ بدینوسیله‌ بعنوان‌ دولت‌ امانت‌دار معین‌ شده‌ گذارده‌ خواهد شد.

ت - تصویب‌ یا قبولی‌ این‌ اساسنامه‌ از طرف‌ هر دولت‌ طبق‌ مقررات‌قانون‌ اساسی‌ آندولت‌ صورت‌ خواهد گرفت‌.

ث‌ - این‌ اساسنامه‌ باستثنای‌ ضمیمه‌ آن‌ بمحض‌ تسلیم‌ اسناد تصویب‌ یا قبول‌از طرف‌ 18 دولت‌ طبق‌ بند ب‌ - این‌ ماده‌ اعتبار خواهد یافت‌ مشروط‌ بر اینکه‌لااقل‌ سه‌ دولت‌ از دولت‌های‌ کانادا ایالات‌ متحده‌ آمریکا فرانسه‌ دولت‌ متحده‌بریتانیای‌ کبیر و ایرلند شمالی‌ و اتحاد جماهیر شوروی‌ سوسیالیستی‌ بین‌ 18دولت‌ مزبور باشد اسناد تصویب‌ یا قبولی‌ که‌ بعداً تسلیم‌ شود از تاریخ‌ وصول‌اعتبار خواهد یافت‌.

ج‌ - دولت‌ امانت‌دار کلیه‌ دول‌ امضاء کننده‌ را بفوریت‌ از تاریخ‌ تسلیم‌ هر سندتصویب‌ و نیز از تاریخ‌ اعتبار یافتن‌ این‌ اساسنامه‌ مستحضر خواهد داشت‌ دولت‌امانت‌دار تاریخ‌ عضویت‌ دولی‌ که‌ بعداً عضویت‌ یابند باستحضار کلیه‌ امضاءکنندگان‌ و اعضاء خواهد رسانید.

چ‌ - ضمیمه‌ این‌ اساسنامه‌ از نخستین‌ روزی‌ که‌ برای‌ امضاء اساسنامه‌ معین‌شده‌ اعتبار خواهد یافت‌.

 

ماده‌ بیست‌ و دوم‌ - در ثبت‌ در سازمان‌ ملل‌

الف‌ - این‌ اساسنامه‌ بوسیله‌ دولت‌ امانت‌دار طبق‌ ماده‌ 152 منشور ملل‌ متحد به‌ثبت‌ خواهد رسید.

ب‌ - قراردادهای‌ منعقده‌ بین‌ مؤسسه‌ و یا یک‌ یا چند عضو آن‌ یا قراردادهای‌بین‌ مؤسسه‌ و یک‌ یا چند سازمان‌ دیگر و نیز قراردادهای‌ بین‌ اعضاء که‌ منوط‌بتصویب‌ مؤسسه‌ می‌باشد در نزد مؤسسه‌ به‌ ثبت‌ خواهد رسید در صورتیکه‌ ماده‌102 منشور ملل‌ متحد ثبت‌ اینگونه‌ قراردادها را الزام‌ کرده‌ باشد مؤسسه‌ آنرا نزدسازمان‌ به‌ ثبت‌ خواهد رسانید.

 

ماده‌ بیست‌ و سوم‌ - در متون‌ معتبر و رونوشتهای‌ مصدق‌

این‌ اسناسنامه‌ که‌ بزبانهای‌ چینی‌ و انگلیسی‌ و فرانسوی‌ و روسی‌ و اسپانیائی‌تنظیم‌ شده‌ و هر متن‌ آن‌ علی‌السویه‌ معتبر می‌باشد در بایگانی‌ دولت‌ امانت‌دارضبط‌ خواهد شد و رونوشتهای‌ مصدقی‌ از آن‌ بوسیله‌ دولت‌ امانت‌دار بدولتهای‌کشورهای‌ امضاء کننده‌ و نیز بدولتهای‌ کشورهائی‌ که‌ طبق‌ بند ب‌ از ماده‌ 4به عضویت‌ پذیرفته‌ شده‌اند تسلیم‌ خواهد شد.

با توجه‌ بمراتب‌ مذکور در فوق‌ امضاء کننده‌گان‌ ذیل‌ که‌ دارای‌ اختیارات‌ لازم‌هستند این‌ اساسنامه‌ را امضاء میکنند این‌ اقدام‌ در بیست‌ و ششمین‌ روز اکتبر سال‌1956 در مقر سازمان‌ ملل‌ انجام‌ پذیرفت‌.

 

ضمیمه‌ شماره‌ یک‌ - در کمیسیون‌ مقدماتی‌

الف‌ - در نخستین‌ روزیکه‌ این‌ اساسنامه‌ برای‌ امضاء آماده‌ میشود یک‌کمیسیون‌ مقدماتی‌ بوجود خواهد آمد و این‌ کمیسیون‌ مرکب‌ خواهد بود از یک‌نماینده‌ از هر یک‌ از کشورهای‌ استرالیا - بلژیک‌ - برزیل‌ - کانادا - چکوسلواکی‌- فرانسه‌ - هند - پرتقال‌ - اتحادیه‌ آفریقای‌ جنوبی‌ - اتحاد جماهیر شوروی‌سوسیالیستی‌ - کشورهای‌ متحده‌ بریتانیای‌ کبیر و ایرلند شمالی‌ و ایالات‌ متحده‌آمریکا بعلاوه‌ یک‌ نماینده‌ از هر یک‌ از شش‌ کشور دیگری‌ که‌ باید کنفرانس‌بین‌المللی‌ تنظیم‌ اساسنامه‌ مؤسسه‌ بین‌المللی‌ انرژی‌ اتمی‌ انتخاب‌ نماید این‌کمیسیون‌ مقدماتی‌ تا اعتبار یافتن‌ این‌ اساسنامه‌ و سپس‌ تا زمانی‌ که‌ طبق‌ ماده‌ 4کنفرانس‌ عمومی‌ تشکیل‌ نشده‌ و هیئت‌ مدیره‌ انتخاب‌ نگشته‌ است‌ ادامه‌ خواهدیافت‌.

ب‌ - مخارج‌ این‌ کمیسیون‌ مقدماتی‌ ممکن‌ است‌ با وامی‌ که‌ از طرف‌ سازمان‌ملل‌ متحد داده‌ میشود تأمین‌ گردد و کمیسیون‌ مقدماتی‌ با مقامات‌ صالحه‌ سازمان‌ملل‌ برای‌ این‌ منظور ترتیبات‌ لازم‌ و از جمله‌ ترتیب‌ تأدیه‌ این‌ وام‌ را از طرف‌مؤسسه‌ خواهند داد و هر گاه‌ این‌ اعتبارات‌ کافی‌ نباشد کمیسیون‌ مقدماتی‌ میتواندمساعده‌هائی‌ از دولتها دریافت‌ کند و این‌ مساعده‌ها را میتوان‌ از بابت‌ سهمیه‌ای‌ که‌دولتهای‌ ذینفع‌ باید بمؤسسه‌ تأدیه‌ کنند کسر نمود.

 

کمیسیون‌ مقدماتی‌ :

1- متصدیان‌ امور خود را انتخاب‌ و آئین‌نامة‌ داخلی‌ خود را تنظیم‌ می‌نماید.بنا بضرورت‌ تشکیل‌ جلسه‌ میدهد و محل‌ اجلاسات‌ خود را معین‌ میکند وکمیته‌هائی‌ را که‌ لازم‌ تشخیص‌ دهد بوجود میآورد.

2- یک‌ دبیر مأمور اجرا و کارمندان‌ لازم‌ را منصوب‌ خواهد کرد و حدوداختیارات‌ و وظائف‌ آنان‌ را معین‌ خواهد نمود.

3- ترتیب‌ اجلاس‌ نخستین‌ کنفرانس‌ عمومی‌ را که‌ از جمله‌ شامل‌ تهیه‌ دستورموقتی‌ و طرح‌ آئین‌نامه‌ داخلی‌ میباشد خواهد داد این‌ اجلاس‌ باید هر چه‌ زودترپس‌ از اعتبار یافتن‌ این‌ اساسنامه‌ بعمل‌ آید.

4- اعضاء نخستین‌ هیئت‌ مدیره‌ را طبق‌ قسمت‌های‌ الف‌ 1- و الف‌ 2- و بند ب‌از ماده‌ 4 تعیین‌ میکند.

5- در موضوعات‌ مربوط‌ بمؤسسه‌ که‌ محتاج‌ به‌ بذل‌ توجه‌ فوری‌ میباشد و ازجمله‌ :

الف‌ - امور مالی‌ مؤسسه‌.

ب‌ - برنامه‌ها و بودجه‌ نخستین‌ سال‌ مؤسسه‌.

پ‌ - مسائل‌ فنی‌ مربوط‌ بطرح‌ عملیات‌ آیندة‌ مؤسسه‌.

ت‌ - تشکیل‌ هیئت‌ کارمندان‌ دائمی‌ مؤسسه‌.

ث‌ - مقر دائمی‌ مؤسسه‌ مطالعه‌ و گزارشها و توصیه‌هائی‌ برای‌ نخستین‌ جلسه‌کنفرانس‌ عمومی‌ و هیئت‌ مدیره‌ تهیه‌ خواهد کرد.

6- درباره‌ شرایط‌ قرارداد مربوط‌ بمقر مؤسسه‌ و نیز درباره‌ تعیین‌ وضع‌حقوقی‌ مؤسسه‌ و حقوق‌ و تعهدات‌ آن‌ در قبال‌ دولت‌ مهماندار توصیه‌هائی‌بنخستین‌ جلسه‌ هیئت‌ مدیره‌ تسلیم‌ خواهد نمود.

الف‌ - طبق‌ ماده‌ 16 این‌ اساسنامه‌ مذاکرات‌ را بمنظور تهیه‌ طرح‌ قراردادسازمان‌ ملل‌ شروع‌ خواهد کرد این‌ طرح‌ قرارداد باید بنخستین‌ اجلاس‌ کنفرانس‌عمومی‌ و نیز بنخستین‌ جلسه‌ هیئت‌ مدیره‌ تقدیم‌ شود.

ب‌ - بطوریکه‌ در ماده‌ 16 این‌ اساسنامه‌ پیش‌بینی‌ شده‌ است‌ در باب‌ روابط‌مؤسسه‌ با سایر سازمانهای‌ بین‌المللی‌ بنخستین‌ جلسه‌ کنفرانس‌ عمومی‌ و هیئت‌مدیره‌ توصیه‌هائی‌ تقدیم‌ خواهد کرد.

متن‌ اساسنامه‌ که‌ مشتمل‌ بر 23 ماده‌ و یک‌ ضمیمه‌ است‌ در جلسه‌ روز سه‌شنبه‌ششم‌ خرداد ماه‌ 1337 بتصویب‌ مجلس‌ شورای ملی‌ رسید.

نایب‌ رئیس‌ مجلس‌ شورایملی‌ - امان‌اللّه‌ اردلان‌